Nagrywanie gitary elektrycznej techniką IR, amp modelling

Tak zwane "nagrywanie liniowe" jest bardzo groźnym konkurentem dla metody tradycyjnej. Gitarę podłączamy prosto do wejścia karty dźwiękowej (to znaczy interfejsu audio z wejściem gitarowym oraz odpowiednio niską latencją), a następnie za pomocą wtyczek VST symulujemy wzmacniacz i kolumnę. Nie ma zatem potrzeby użycia prawdziwego wzmacniacza. To daje przy okazji możliwość gruntownej zmiany brzmienia na już nagranej ścieżce. Możemy też nagrywać w nocy - głośność odsłuchu jest dowolna, można użyć słuchawek.

Tego typu symulacje wzmacniaczy - w gotowych, komercyjnych jednoczęściowych produktach (np. Guitar Rig) - są w porządku, ale nie warto tutaj zagłębiać ich tematu. Guitar Rig gra dobrze od razu sam z siebie (na presetach), nie wymaga od nas zbyt wielu umiejętności... Natomiast wybierając symulacje wzmacniaczy VST + impulsy idziemy trudniejszą, bardziej samodzielną drogą. Ale po co? Można uzyskać znacznie lepsze efekty. Mimo że technika IR wymaga czasu i trochę więcej pracy niż gotowe pakiety, to nie zderzymy się z pewnym "szklanym sufitem" który pewnie spotkalibyśmy, gdybyśmy chcieli stworzyć lepsze brzmienie na takim kombajnie jak Amplitube czy GR.


Dziś omówię nagrywanie gitary elektrycznej liniowo (podłączonej kablem jack do interfejsu) z użyciem techniki IR (impulse response), czyli odpowiedzi impulsowych. Wydaje się być prawdą, że, jak pisze sprzedawca impulsów "Recabinet", impulsy pozwalają łatwo otrzymać brzmienie o jakości studyjnej. O impulsach można powiedzieć "ostatni krzyk mody". Symulacje wzmacniaczy i kolumn są znane od dawna, ale odpowiedzi impulsowe są trochę bardziej odkrywczą zabawą, dają ogólnie lepsze rezultaty i nieźle namieszały w home recording'u. Co ważne, do otrzymania świetnych rezultatów można wykorzystać nawet darmowe wtyczki VST oraz darmowe pliki impulsów!

Czym są impulsy?

Same impulsy wzięły się od pogłosu. Istnieje taka technika otrzymywania reverb'u, że nie używa się sprężyny, ani też nie symuluje się go matematycznie, a zamiast tego ... "okleja się" zapis dźwiękowy w teoretycznie każdej jego chwili, takim fragmentem nagrania, który przedstawia pogłos. Czyli inaczej, każda jedna próbka zapisu cyfrowego powoduje, że po jej odegraniu, dźwięk słychać jeszcze przez moment.To się nazywa convolution reverb.

Impuls w praktyce to nagranie strzału, wraz z pogłosem, który pojawi się zaraz za nim w naturalnej lokacji. Żeby go stworzyć samemu, trzeba po prostu nagrać w wysokiej jakości strzał pistoletu startowego, przebicie balonu albo klaps filmowy. (użycie "strzału" to metoda transjentowa, która jest tą podstawową, tradycyjną)

Później przyszła innowacja - ktoś wpadł na pomysł, aby do konwolucyjnego pogłosu zamontować impuls, ale kolumny gitarowej! Sytuacja bardzo podobna, ktoś podłącza paczkę gitarową do jakiegoś źródła sygnału i odgrywa przez nią sygnał testowy, nagrywając to na mikrofony wysokiej jakości, takie same jak przy tradycyjnym studyjnym nagrywaniu gitar. Później Ty włączasz to brzmienie w swojej wtyczce VST do impulsów...

Teoretycznie, impuls to nie to samo co nagranie tej kolumny, którą on przedstawia. Ponieważ każdy sprzęt muzyczny będzie miał w mniejszym, czy większym stopniu charakterystykę nieliniową. Taki głośnik może reagować całkiem inaczej przy głośnych i cichych dźwiękach, może wprowadzać jakieś ciekawe zniekształcenia ze względu na wychylenia membrany, może przy niskich dźwiękach wpływać jakoś na wysokie ... impuls w przeciwieństwie do prawdziwej kolumny zachowa się kompletnie liniowo ... Ale najwyraźniej nasze uszy nie przejmują się tym aż tak bardzo, i możesz otrzymać profesjonalne brzmienie gitary już od 0,00zł. :)

Jak ustawić mój DAW, by grało?
Musimy mieć program DAW mogący obsługiwać odsłuch z nałożonymi wtyczkami. Działa to tak: na danej ścieżce znajduje się nagranie gitary nagranej liniowo, bez żadnych efektów i bez przesterów. Ścieżka ta ma przyporządkowane jakieś wtyczki VST. Przez te wtyczki przechodzi sygnał wyjściowy z tej ścieżki, w efekcie z głośników płynie dobrze nam znana rzeźnia - zarówno, gdy coś nagrywasz na ścieżkę, jak i odtwarzasz z niej. Dzięki temu można paroma kliknięciami zmienić wirtualny sprzęt z bluesowego comba na ciężki full stack Mesy, bez potrzeby ponownego nagrywania.

Przykładem programu, na którym możemy to zrobić jest Reaper. Wystarczy uzbroić ścieżkę czyli kliknąć czerwone [R] przy tej ścieżce, a następnie uruchomić odsłuch, czyli kliknąć symbol głośnika. Trzeba jeszcze upewnić się, że mamy ustawione odpowiednie wejście, poniżej dwóch wspomnianych przycisków jest trzeci o nazwie IN - tam należy przejśc do MONO INPUT, i wybrać wejście pod którym kryje się nasz instrument.

Zaopatrujemy się we wtyczki VST oraz impulsy

• http://lepouplugins.blogspot.com/ - Z tej strony potrzebujemy wtyczkę o nazwie LeCab * oraz któryś z headów, mój faworyt to Le456
• http://www.theserinaexperiment.net/ - TSE, bardzo naturalne brzmienia
• http://sites.google.com/site/nickcrowlab/ - Laboratorium Nicka Crow - też dobre heady.

* - Do ładowania impulsów można użyć zamiast LeCab'a dowolnej wtyczki typu convolution reverb, która ma możliwość wczytywania własnych IR. Ale w drugą stronę to nie działa: do LeCab'a nie można załadować reverb'ów, ponieważ ich odpowiedzi impulsowe są zbyt długie.

Po ściągnięciu rozpakowujemy zabawki i wrzucamy je do naszego folderu VST. Może się on nazywać np. C:\VST. Jeżeli nie masz pewności, zajrzyj do programu, myslę że każdy z nich pozwala wybrać dowolny folder VST, więc można np. umieścić go na dysku z danymi, dzięki czemu po formacie nie trzeba szukać wszystkiego ponownie!

To co mamy jest już grające, (bo w LeCab autor wbudował jakieś proste impulsy) ale efekt brzmieniowy nie będzie "studyjny", póki nie ściągniemy dodatkowych impulsów, np. darmowa biblioteka dzięki uprzejmości Redwirez

• Redwirez
• God's Cab - "Boska paczka" to naprawdę konkrecik, bardzo przyjazne impulsy, które szybko i przyjemnie wejdą w miks. Nie trzeba dużo robić by mieć dobry sound.
• Recabinet - w momencie pisania tego artykułu była tam bardzo mocna paczka impulsów, niestety autorzy zdecydowali przerobić produkt na wtyczkę VST, a jej wersja demo nie jest na tyle funkcjonalna by coś na niej zrobić (przerywa!)

Teraz włączamy dowolny DAW i wchodzimy do efektów ścieżki, w Reaperze służy do tego przycisk FX, trzeba zrobić następującą kolejność efektów: head, symulacja kolumny. Wstawiamy np. Le456 i po nim LeCab. właczamy LeCab i otwieramy w nim dwa różne pliki impulsów z paczki Recabinet, a następnie zaznaczamy że chcemy zewnętrzne impulsy a nie wbudowane - czyli klikamy EXTERNAL, a nie INTERNAL. Upewnij się czy wszystkie LeCab'owe włączniki są na ON. Teraz grając ustawiamy brzmienie w symulacji heada. Zrobione! Zachęcam do zapisywania sobie presetów, to oszczędza czas i nawet gdyby miały słabo sprawdzić się w innych kawałkach, to stanowią zawsze jakiś punkt wyjścia.

Jeżeli posiadamy preamp albo jesteśmy w stanie podłączyć sekcję preampu naszego comba w taki sposób by nie korzystać z końcówki, warto to zrobić, później po prostu pomieniemy ten element w "wirtualnym racku". Tylko nie zróbcie sobie krzywdy! - po pierwsze, nie można podłączyć wyjścia głośnikowego wzmacniacza do wejścia interface'u, zawsze musi to być wyjście liniowe. Po drugie - nigdy nie włączamy lampiaka bez obciążenia! Jak nie masz pewności, lepiej zajrzeć do instrukcji obsługi wzmacniacza.

Właśnie zostałeś wprowadzony do wykorzystania odpowiedzi impulsowych. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat - zobacz do kolejnego artykułu - jak zrobić kompletny ślad gitary z uwględnieniem tego, jak będzie pasował w miksie.